Bộ Y tế trình chính phủ giữ nguyên quy định cấm quảng cáo sản phẩm thay thế sữa mẹ
Mới đây, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có đề xuất Chính phủ xem xét sửa Điều 7.4 Luật quảng cáo 2012, đưa giới hạn cấm quảng cáo cho các sản phẩm thay thế sữa mẹ cho trẻ từ 24 tháng xuống cho trẻ 12 tháng. Điều này gây nhiều tranh cãi trong dư luận.
Ngày 4/10/2016, Bộ Y tế đã có tờ trình số 979/TTr-BYT về việc xin giữ nguyên quy định “cấm quảng cáo sản phẩm thay thế sữa mẹ dùng cho trẻ dưới 24 tháng tuổi” tại Khoản 4 Điều 7 Luật quảng cáo.
Bộ Y tế cho rằng, thực tế cho thấy khi tỉ lệ nuôi con bằng sữa mẹ tăng thì doanh thu và lợi nhuận của các công ty sản xuất, kinh doanh sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ nhỏ sẽ giảm. Việc kinh doanh sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ nhỏ đem lại cho các doanh nghiệp siêu lợi nhuận. Vì vậy các doanh nghiệp này không ngừng quảng cáo quá mức về tính ưu việt của sản phẩm như giúp trẻ cao lớn hơn, thông minh hơn, gia tăng sức đề kháng… khiến không ít bà mẹ nghĩ rằng để con thông minh và phát triển tốt thì phải cho con ăn sữa thay thế sữa mẹ. Vì thế thay vì cho con bú sữa mẹ, họ lại lựa chọn cho con mình ăn các sản phẩm dinh dưỡng được chế xuất công nghiệp và kết quả là ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển toàn diện của trẻ cũng như làm giảm sức đề kháng, gia tăng bệnh tật ở trẻ.
Thêm vào đó, Bộ nêu quan điểm rằng việc cấm quảng cáo sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ không xâm hại đến quyền tiếp cận thông tin của bà mẹ và trẻ em. Bà mẹ và thành viên trong gia đình họ vẫn nhận được sự tư vấn sử dụng sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ từ thầy thuốc, nhân viên y tế trong những trường hợp con họ cần thiết phải sử dụng sản phẩm này, họ vẫn có thể đọc thông tin từ nhãn sản phẩm, sản xuất kinh doanh sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ... Quảng cáo không đưa lại thông tin chính xác, đầy đủ cho người tiêu dùng. Tiếp cận thông tin qua quảng cáo là cách tiếp cận một chiều và quảng cáo không phải là nguồn thông tin chính thống, không bảo đảm sản phẩm là chất lượng và an toàn.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, sữa mẹ cung cấp 100% nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ trong giai đoạn 6 tháng đầu, 50% nhu cầu ấy cho giai đoạn từ 6-12 tháng tuổi và 33% nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quan trọng nhất, tốt nhất cho trẻ, các sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ cũng đều là sản phẩm cố gắng mô phỏng theo công thức của sữa mẹ.
Ba tổ chức quốc tế gồm WHO, UNICEF, A&T đã cùng gửi bức thư chung lên Chính phủ đề nghị giữ nguyên Điều 7.4 trong Luật Quảng cáo và cân nhắc nới rộng giới hạn cấm quảng cáo đối với thực phẩm, thức ăn cho trẻ nhỏ dưới 36 tháng tuổi chiểu theo Nghị quyết số 69.9 của Hội đồng Y tế Thế giới.
Bức thư chung nêu rõ, đề xuất giảm giới hạn trong quảng cáo các sản phẩm thay thế sữa mẹ cho trẻ dưới 24 tháng như đang được quy định trong Luật Quảng cáo, xuống dưới 12 tháng mặc dù được khối doanh nghiệp và một số bên ủng hộ, nhưng lại không phù hợp với các cam kết mà Việt Nam đã khẳng định với quốc tế, hơn nữa lại rất bất lợi cho sức khỏe của trẻ em Việt Nam.
Bộ Y tế nhấn mạnh, chúng ta không nên nhầm tưởng sữa thay thế sữa mẹ là tốt hơn sữa mẹ, bản thân sữa thay thế sữa mẹ là sản phẩm công nghiệp được chế tạo từ sữa của con bò cùng những hóa chất khác. Việc thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp đó có thể ảnh hưởng đến cả môi trường sống. Sản phẩm dinh dưỡng tự nhiên - sữa mẹ mới là sản phẩm tốt nhất. Chúng ta không nên đánh đổi sức khỏe của trẻ em với lợi ích kinh tế trước mắt.
Xem tờ trình số 979/TTr-BYT của Bộ Y tế ngày 4/10/2016 về cấm quảng cáo sữa thay thế sữa mẹ ở đây.
Tác giả bài viết: Hoàng Nguyên (Tổng hợp)